Πρόκειται για ακαδημαϊκή μονάδα που ιδρύθηκε με το ΦΕΚ 4440/08.10.2019. Διοικείται από καθηγητή του Τμήματος, ο οποίος εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση, σύμφωνα με τις διατάξεις για την εκλογή διευθυντών εργαστηρίων, μεταξύ των καθηγητών που έχουν καταξιωμένο επιστημονικό, οργανωτικό, εκπαιδευτικό ή κοινωνικό έργο στα θέματα του Μουσείου.
Αποστολή του Μουσείου είναι:
I. Η συγκέντρωση, ταξινόμηση, διάσωση και ανάδειξη τεκμηρίων από την ιστορία της Νεοελληνικής και Διεθνούς Εκπαίδευσης (χάρτες, θρανία, σχολικά βιβλία, αναλυτικά προγράμματα, φωτογραφίες, εποπτικά μέσα διδασκαλίας, ομιλίες, εγκύκλιοι, διατάγματα, νόμοι, πρακτικά κ.λπ.).
II. Η υποστήριξη της επιστημονικής έρευνας και η μετάδοση της ακαδημαϊκά καλλιεργούμενης γνώσης στην πανεπιστημιακή κοινότητα και την ευρύτερη κοινωνία.
III. Η έρευνα και μελέτη του εκπαιδευτικού σχολικού παρελθόντος και η σύνδεσή του με τη σημερινή ελληνική και διεθνή εκπαιδευτική πραγματικότητα.
IV. Η πρακτική άσκηση φοιτητών και ιδιαίτερα των σχετικών προ- και μεταπτυχιακών μαθημάτων (Νεότερη Ιστορία, Ιστορία Εκπαίδευσης, Συγκριτική Παιδαγωγική, Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, Εκπαιδευτική Πολιτική).
V. Η ξενάγηση μαθητών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
VI. Η διοργάνωση προγραμμάτων και σεμιναρίων Μουσειοπαιδαγωγικής
VII. Η διοργάνωση και πραγματοποίηση σεμιναρίων κατάρτισης των εκπαιδευτικών σε θέματα Μουσειοπαιδαγωγικής.
VIII. Η στήριξη μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στην Ιστορίας Εκπαίδευσης και της Μουσειοπαιδαγωγικής και τέλος,
IX. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας και του Πανεπιστημίου Πατρών γενικότερα.
Για την εκπλήρωση των σκοπών του το Μουσείο:
α) Δημιουργεί διδακτικές και ερευνητικές συλλογές αντικειμένων και σχετικού εποπτικού και εκπαιδευτικού υλικού από την Ελλάδα και το εξωτερικό τις οποίες διατηρεί σε εκθεσιακούς χώρους ή ειδικά διαμορφωμένους χώρους φύλαξης.
β) Δέχεται με μόνιμο ή πρόσκαιρο δανεισμό αντικείμενα από άλλες συλλογές τα οποία θα εκτίθενται στους χώρους του.
γ) Συνεργάζεται με συγγενείς οργανισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού.
δ) Δημιουργεί και αναπτύσσει δραστηριότητες για τη συντήρηση και αξιοποίηση του υλικού του.
ε) Οργανώνει περιοδικές εκθέσεις με θεματολογία σχετική με την Εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς θεσμούς αυτόνομα αλλά και σε συνεργασία με συγγενείς οργανισμούς.
στ) Οργανώνει επιμορφωτικά προγράμματα που απευθύνονται τόσο σε νέους όσο και στον γενικό πληθυσμό.
ζ) Διεξάγει επιστημονικές έρευνες μουσειολογικές, σχετικές με την Εκπαίδευση και την Ιστορία της Εκπαίδευσης.
η) Διαθέτει τους μόνιμους και περιοδικούς εκθεσιακούς του χώρους για επισκέψεις στα σχολεία και το κοινό.
θ) Οργανώνει διαλέξεις, προβολές, εκθέσεις, εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα και άλλες εκδηλώσεις που κρίνεται ότι βοηθούν στη διάδοση της γνώσης και της αγάπης για τις τέχνες, την ιστορία και τις επιστήμες.
ι) Δημιουργεί Σύλλογο Φίλων του Μουσείου, που υποστηρίζουν τις δραστηριότητες και τα προγράμματα του Μουσείου και συμμετέχουν ενεργά στις εκδηλώσεις του.
Οι συλλογές του Μουσείου Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών οργανώνονται και κατατάσσονται κατά θεματικές περιοχές στα γνωστικά πεδία των Επιστημών της Εκπαίδευσης.
Πρωταρχική υποχρέωση του Μουσείου είναι η διατήρηση της καλής κατάστασης των Μόνιμων Συλλογών του και η εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών αποθήκευσης, αξιοποίησης και έκθεσης των αντικειμένων των συλλογών.
Για τις μόνιμες συλλογές συγκροτούνται στο Μουσείο Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών αρχεία καταγραφών, φωτογραφιών και άλλου υλικού τεκμηρίωσης. Η τεκμηρίωση αφορά στη συμβατική και ψηφιοποιημένη διαδικασία συλλογής, οργάνωσης, αποθήκευσης και διακίνησης του πληροφοριακού υλικού.
Το Μουσείο Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο των κτιριακών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου που έχει παραχωρηθεί για το σκοπό αυτό και εν γένει σε χώρους που διαχειρίζεται το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Την ευθύνη φύλαξης και συντήρησης αντικειμένων του Μουσείου φέρουν τα θεσμοθετημένα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου Πατρών. Το Μουσείο μπορεί να δανείζει για συγκεκριμένο διάστημα αντικείμενα από τις συλλογές του σε άλλα ανάλογα ιδρύματα με εισήγηση της διεύθυνσης του και μετά από απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών.